چرا خداوند به افرادى استعدادهاى خاصى عنایت مى‏کند؟

این سؤال به نحو عام‏ترى در مود تمامى تفاوت‏ها مطرح است و یکى از مواردش مورد سؤال است. سیاه و سفید، قد کوتاه و بلند، سالم و مریض، کور و بینا، پول دار و فقیر، حاکم و محکوم، ظالم و مظلوم و هزاران مورد دیگر نیز مطرح هستند.

آنچه مذموم است و خداوند از ان مبرا است، تبعیض (تفاوت نابجا) است که به هیچ عنوان اثرى از آن در نظام خلقت یافت نمى‏شود. آنچه هست، تفاوت است. به عبارت دیگر: تبعیض از ناحیه دهنده است و تفاوت، مربوط به گیرنده، مثلاً دو ظرف آب، یکى ده لیتر و دیگرى پنج لیتر جاى مى‏گیرد. منشأ اختلاف تفاوتى است که آن دو ظرف از نظر گنجایش و استعداد دارند. این تفاوت است، نه تبعیض آن چه ناروا است، تبعیض است، نه تفاوت.

معناى عدل در مورد خدا عبارت است از رعایت استحقاق‏ها و اِفاضه وجود و امتناع نکردن از افاضه و رحمت به آنچه امکان وجود یا کمال وجود دارد. بنابراین عدل همان اعطا و فیض عام است، بدون هیچ گونه امساک یا تبعیضى. شاید بگویید که قبل از آفرینش، مسئله گنجایش ظرف‏ها مطرح نمى‏شود، چون هنوز ظرفى نیست، در جواب باید بگوییم که قبل از آفریده شدن یک نوزاد، مسئله گنجایش مطرح است. از نظر موارد توارثى که از پدر و مادر منتقل مى‏شود و شرایطى که نطفه بسته مى‏شود و غذاهایى که خورده شده و هزاران چیز دیگر که باعث تفاوت‏هاى ژنتیکى و موروثى در فرزند مى‏شود که از جمله تفاوت در استعدادها است.

با توجه به این مطالب، مقتضاى حکمت و عدل الهى این نیست که همه مخلوقات را یکسان بیافریند، بلکه اقتضاى حکمت الهى این است که جهان را به گونه‏اى بیافریند که موجودات مختلف، متناسب با هدف نهایى باشند. اجزاى عالم اشیا بسان وجود واحدى هستند که بین آن‏ها تناسب کامل برقرار است و هر جزء به این عنوان که جزئى از یک مجموعه هستند و کارکرد خاصى از آن‏ها انتظار مى‏رود، متناسب با آن وظیفه، خاصیت مخصوصى دارد. مثل استخوان سخت است و دیگرى نرم و لطیف. البته این نکته را نیز باید توجه داشت که از هر انسانى به اندازه توان و استعداد او خواسته‏اند و تکلیف شده است. هم چنین نباید جهان دیگر را که کمبودها و نقصان‏هاى غیر ارادى و اکتسابى انسان‏ها در آن جبران مى‏شود، فراموش کرد.

جهان چون چشم و خط و خال و ابرو است‏

که هر چیزى به جاى خویش نیکوست‏

اساساً اگر تفاوت وجود نداشته باشد، کثرت و تنوع نخواهد بود و اگر کثرت و تنوع نباشد، دیگر مجموعه و نظام مفهومى نخواهد داشت. در مورد فلسفه اختلاف‏ها براهین فلسفى اقامه شده است که مى‏توانید با رجوع به کتب مربوطه از آن‏ها آگاهى یابید، از جمله عدل الهى استاد شهید مرتضى مطهرى(ره) بحث تبعیض‏ها.



 

نظرات 2 + ارسال نظر
نرمن در ب در یکشنبه 5 تیر‌ماه سال 1384 ساعت 06:45 ب.ظ http://sbn12.tk

سلام...
اتفاقا این یه سوالی بود که امسال در کلاس یکی از معلمامون مطرح شد ایشون گفت خدا به همه استعدادای یکسان دادی ولی من هیچ وقت نمیتونم قبول کنم...
حالا یه سوال از شما دارم
ادما وقتی میمیرن تو اون دنیا چه لباسی میپوشن؟...

ستاره مشرقی دوشنبه 6 تیر‌ماه سال 1384 ساعت 03:41 ق.ظ

سلام......یک سوال : ملاک اعلمیت در مرجع تقلید چیه؟....لطفا توضیح بده...من از کجا میتونم بفهمم کدوم مجتهد اعلمه که ازش تقلید کنم؟...مرسی . منتظر جواب هستم

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد